हाम्रो नेपाल स्पोर्ट्स, काठमाडौं| क्रिकेटमा[ मुख्यतः टेस्ट क्रिकेटमा] रिभर्स स्विङलाई वर्षौंदेखि ब्याट्सम्यानहरूलाई आउट बनाउन तीब्र गतिका बलरहरूले शक्तिशाली हतियारको रूपमा प्रयोग गर्दै आएका छन्।
विगतमा पाकिस्तानी तेज बलर रिभर्स स्विङ बलिङ गर्ने कलामा उत्कृष्ट थिए । पछि अधिकांश फास्ट बलरले यस कलालाई उठाए।
सर्फराज नवाज, इमरान खान, वासिम अकरम र वकार युनिस जस्ता पाकिस्तानका पूर्व तेज गेंदबाजहरू रिभर्स स्विङको उत्कृष्ट प्रदर्शनकर्ता मानिन्छन्।
रिभर्स स्विङ भनेको के हो?
जब बल नयाँ हुन्छ, चमकको कारण दुबै दिशामा स्विंग हुन्छ। तर बल पुरानो हुँदै जाँदा, यसले आफ्नो चमक गुमाउँछ र स्विंग गर्न असफल हुन्छ।
पुरानो बललाई स्विङ बनाउन खेलाडीहरूले बलको एक छेउलाई चम्किलो राख्छन् भने अर्को नराम्रो वा खस्रो हुन्छ।
सामान्यतया बलको चम्किलो भागको बिपरित भएर कुनै पनि बल स्विंग हुने गर्दछ। बलको चम्किलो भाग ब्याट्सम्यान तर्फ रहँदा बल आउट स्विंग हुन्छ भने स्लिप तर्फ चम्किलो भाग रहँदा बल इन्स्विंग हुने गर्दछ।
रिभर्स स्विङ भनेको बलरले पुरानो बलले, पुरानो बलको चम्किलो पक्ष तिर गर्ने परम्परागत स्विङ भन्दा उल्टो स्विङ हो।
यदि बलरले आउटस्विङरलाई बलिङ गरिरहेको छ भने, रिभर्स स्विङले त्यसलाई इनस्विङर बनाउँछ र त्यसको उल्टो। अर्थात बल अब चम्किलो भाग तर्फ स्विंग गर्न थाल्दछ जुन परम्परागत भन्दा उल्टो हो, त्यसै कारण यसलाई रिभर्स स्विंग भनिन्छ।
रिभर्स स्विङ कसरी गर्ने ?
यदि कसैले ब्याट्सम्यानमा फर्किने रिभर्स स्विङि डेलिभरी बल गर्न चाहन्छ भने उसले बललाई आफ्नो सिम पोइन्टको साथ स्लिपतिर राख्नुपर्छ।
यो सिम स्थिति संग एक सामान्य डेलिभरी आउटस्विंग हुनेछ। तर रिभर्स स्विङमा, बलको रफ साइड अफ साइडमा हुँदा, चम्किलो पक्ष लेग साइडमा रहन्छ। बलरको नाडी ब्याट्सम्यान तर्फ एक निश्चित डिग्री (अधिमानतः २०-३० डिग्री) मा हुनुपर्छ।
यस समयमा बलिङ शैली परिवर्तन गर्नु हुँदैन र आफ्नो बलिंग एक्सन, होल्ड, नाडी वा अन्य कुनै कुरा परिवर्तन गर्नु हुदैन जसले तपाइँ केहि नयाँ प्रयास गर्दै हुनुहुन्छ भनेर ब्याट्सम्यानले कुनै पनि किसिमको भनक पाउन हुँदैन। शरीरको द्रुत गति यहाँ कुञ्जी हो।
